UNESCO roept planetarium van Eise Eisinga in Franeker uit tot werelderfgoed

Eise Eisinga (1744-1828) was een ondernemer, die zich in zijn vrije tijd bezighield met sterrenkunde. Tussen 1774 en 1781 bouwde hij in het plafond van zijn woonkamer het zonnestelsel na. Dat deed hij om te bewijzen dat doemscenario's niet klopten. Eisinga liet de zes toen bekende planeten (Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter en Saturnus) en de maan rond de zon draaien. Dat systeem wordt aangedreven door een slingeruurwerk. Het Koninklijk Planetarium Eise Eisinga is het oudste nog werkende planetarium ter wereld.

'Erfgoed op z'n best'

Demissionair staatssecretaris Gunay Uslu, die over erfgoedbeleid gaat, noemt het planetarium "erfgoed op z'n best. Uniek, onvervangbaar en het vertelt een bijzonder verhaal dat ook ver buiten Nederland belangrijk is." Ze voegt eraan toe dat Eisinga het planetarium bouwde "om met wetenschappelijk bewijs angstaanjagende geruchten te ontkrachten. Dat maakt het nog steeds actueel."

Op de werelderfgoedlijst staan ongeveer 1200 plekken over de hele wereld. Het planetarium is de dertiende plek in het Koninkrijk der Nederlanden op de lijst. Daarop staan onder meer de Waddenzee, de Waterlinie, de Van Nellefabriek in Rotterdam, de grachtengordel van Amsterdam, de molens van Kinderdijk en het centrum van Willemstad op Curaçao.