Rijksmuseum komt met Collectie Online: 'De collectie van het Rijksmuseum is van iedereen'

Door Nationale Recreatiegids
6 min
Het Rijksmuseum lanceert het nieuwe platform Collectie Online met 800.000 kunstwerken op hoge resolutie, 500.000 boeken en 800 meter documentatie op één plek. Dit platform moet de collectie van het Rijksmuseum nog toegankelijker maken, mede door de inzet van artificial intelligence en Linked Open Data. Bezoekers kunnen hierdoor op een makkelijk en interessante manier zoeken in collecties. Ook kunnen ze deze downloaden én delen. “Met de Collectie Online zet het Rijksmuseum een nieuwe standaard voor het delen van erfgoeddata”, aldus het museum in een persbericht.

Om alles over de collectie aan elkaar te koppelen, ontwikkelde het Rijksmuseum een speciale infrastructuur die verschillende datasystemen met elkaar verbindt. Hiervoor is gebruik gemaakt van Linked Open Data, een universele methode voor het vrijgeven van gestructureerde data in het publieke domein. In lijn met het Informatie- en Databeleid worden in de toekomst voortdurend nieuwe databronnen toegevoegd aan Collectie Online, zoals archiefstukken en onderzoeksresultaten van bijvoorbeeld Operatie Nachtwacht. Ook kan op termijn worden gelinkt met bronnen van andere musea. Zo wordt de digitale kennis van kunst en geschiedenis wereldwijd steeds breder vindbaar en bruikbaar.

Eindeloos dwalen

Via een zoekbalk en honderden automatisch gegenereerde themapagina’s wordt een schatkamer aan kunst, geschiedenis en kennis geopend, waar gebruikers eindeloos in kunnen dwalen. Zij kunnen uit 800.000 online afbeeldingen hun persoonlijke verzamelingen samenstellen, objecten vergelijken en zelfs een eigen interactieve videoclip maken. In een virtuele 360-graden weergave van de Eregalerij kan iedereen een persoonlijke selectie meesterwerken tentoonstellen. De Kunstverkenner maakt een kennismaking met de collectie nog laagdrempeliger. In deze door AI ondersteunde nieuwe tool beantwoorden bezoekers prikkelende vragen. De antwoorden zorgen voor onverwachte suggesties uit de collectie.

Online innovaties

In de museale wereld is deze manier van ontsluiten van geïntegreerde data via een visueel aantrekkelijke user-interface en een AI-gedreven zoekmogelijkheid niet eerder op deze schaal toegepast. In 2012 lanceerde het Rijksmuseum Rijksstudio, en stelde als eerste museum ter wereld een recordaantal van 125.000 afbeeldingen in hoge resolutie gratis beschikbaar. In 2022 publiceerde het Rijksmuseum een foto van De Nachtwacht in de allerhoogste denkbare resolutie (717 gigapixel). In 2023 kwamen alle schilderijen van Vermeer in ultrahoge resolutie online. Het Rijksmuseum ontving voor deze toepassingen meerdere internationale onderscheidingen.

“De collectie van het Rijksmuseum is van iedereen. Of je nu wetenschapper bent, kunstliefhebber of gewoon nieuwsgierig, iedereen heeft recht op de meest up-to-date informatie. Daarom hebben we besloten zoveel mogelijk kennis en beeld te delen met de wereld. Kunst en geschiedenis komen nu dichterbij dan ooit”, zegt hoofddirecteur Taco Dibbits van het Rijksmuseum.