Eerste scherpe foto’s van ESA’s ruimtetelescoop Euclid gedeeld

Door Nationale Recreatiegids
5823 min
Gisteren zijn de eerste beelden van de ruimtetelescoop Euclid van de European Space Agency (ESA) gepresenteerd. Het is voor het eerst dat een telescoop zulke hoge kwaliteit foto’s heeft kunnen maken van zo’n groot deel van de hemel en zo diep het heelal in. De beelden zijn een weerspiegelen van de potentie van Euclid: hiermee kan de meest gedetailleerde 3D-kaart van ons heelal tot nu toe gemaakt worden en mogelijk een bijdrage leveren aan de oplossing van een aantal kosmologische vraagstukken, meldt Astronomie.nl.

De Euclid-telescoop wordt ook wel de ‘detective van het donkere heelal’ genoemd. De ruimtelescoop heeft als doel om te onderzoeken hoe donkere materie en donkere energie ervoor hebben gezorgd dat het heelal er nu uitziet zoals het eruitziet. 95 procent van het heelal is namelijk geen vaste materie, maar ‘donkere’ en onbegrepen ingrediënten.

Daarom gaat Euclid de komende zes jaar de vormen, afstanden en snelheden van miljarden sterrenstelsels in kaart brengen. Dat doet Euclid tot een duizelingwekkende afstand van 10 miljard lichtjaar. Het zal zorgen voor de meest gedetailleerde 3D-kaart van het heelal. Euclid is in staat om in één keer een zeer scherpe opname te maken van een enorm groot stuk hemel in zowel zichtbaar als infrarood licht.

De beelden die gisteren zijn vrijgegeven laten deze speciale capaciteit zien: van heldere sterren tot zwakke sterrenstelsels. 

Beelden Euclid met beschrijving

Paardenkopnevel

De Paardenkopnevel staat ook bekend als Barnard 33 en maakt onderdeel uit van sterrenbeeld Orion. Wetenschappers hopen in hiermee jonge en zwakke planeten te vinden met de massa van Jupiter, net zoals jonge bruine dwergen en babysterren.

Spiraalvormig sterrenstelsel IC 342

Dit sterrenstelsel heeft de bijnaam 'Verborgen sterrenstelsels' gekregen. Dankzij het infraroodzicht van Euclid heeft de telescoop al cruciale informatie verzameld over de sterren in dit sterrenstelsel, dat op onze eigen Melkweg lijkt.

Onregelmatig sterrenstelsel NGC 6822 (Barnardstelsel)

Veel sterrenstelsels uit het vroege heelal zien er niet zo uit als jongere, spiraalvormige stelsels. Vaak zijn deze onregelmatig en klein. Ze vormen de bouwstenen voor grotere stelsels zoals de Melkweg. Er zijn een aantal van deze kleinere sterrenstelsels vlakbij de aarde te vinden. Dit sterrenstelsel bevindt zich (slechts) 1,6 miljard lichtjaar van ons vandaan.

Bolwormige sterrenhoop NGC 6397

Op deze afbeelding is een bolvormige sterrenhoop te zien, genaamd NGC 6397. Het is de op één na dichtstbijzijnde sterrenhoop vanaf de aarde, op zo'n 7.800 lichtjaar afstand. Deze stelsels zijn een verzameling van honderdduizenden sterren die door zwaartekracht bij elkaar blijven. Er is op dit moment geen enkele andere telescoop die een grote bolvormige sterrenhoop in één keer kan vastleggen en tegelijkertijd zoveel sterren kan onderscheiden. Deze sterren geven informatie over de geschiedenis van de Melkweg en donkere materie.

Perseus-cluster

Dit beeld is een revolutie voor de sterrenkunde. Er zijn 1.000 sterrenstelsels te zien op deze afbeelding. Deze behoren tot de Perseus-cluster. Veel sterren op deze afbeelding waren voorheen niet te zien. Het licht van sommige sterren is meer dan 10 miljard jaar onderweg geweest om de aarde te bereiken. Door de spreiding en vormen van de sterrenstelsels te analyseren, kunnen wetenschappers proberen te achterhalen hoe donkere materie het heelal heeft gevormd.

Bron: ESA.int