Er zijn in Amsterdam ontzettend veel hotels: 533, met zo’n 40.000 hotelkamers. Nóg meer hotels voegt op de meeste plekken niets toe voor Amsterdammers, zo stelt de gemeente vast. Sinds 2017 kan er daarom alleen nog onder strenge voorwaarden gebouwd worden. Daarvoor is het overnachtingsbeleid in Amsterdam ingedeeld in ‘nee-gebieden’ en ‘nee, tenzij-gebieden’:

 

 

 

Het bleek na 2017 toch nog mogelijk om nieuwe hotels te bouwen, door een ‘gat’ in het beleid. Dat wil zeggen: als het bestemmingsplan van een stuk grond de bouw van een hotel toestaat, kon de gemeente dat niet tegenhouden. Daarvoor moest eers het erfpachtcontract van dat stuk grond worden aangepast voor de komst van een hotel. Vanaf 1 november 2021 gebeurt dat in de nee-gebieden niet meer. Zo wordt het bijna onmogelijk om daar nog extra hotels te bouwen. De nee-gebieden in Amsterdam zijn ook groter geworden. Op de oude en nieuwe kaart met nee-gebieden (PDF, 412 kB) is het verschil goed zichtbaar

 

 

In een erfpachtcontract staan de rechten en plichten van de grondeigenaar (de gemeente Amsterdam) en de gebruiker van de grond (de erfpachter). Er staan ook afspraken in over wat er op de grond gebouwd mag worden, en hoeveel. Om een hotel te kunnen bouwen, moeten die afspraken worden aangepast. Omdat de gemeente daar vanaf 1 november 2021 niet meer aan meewerkt, is de laatste sluiproute naar nieuwe hotels op plekken waar de stad ze niet wil hebben, nu echt dicht.

 

 

Er komen de komende jaren nog wel ongeveer 2.400 nieuwe hotelkamers bij. Dat heeft te maken met eerdere toestemmingen voor de bouw van nieuwe hotels, na 2017. Maar in de nee-gebieden blijft het daarbij. In het grootste deel van de stad, waaronder de stadsdelen Centrum en West, wordt vanaf nu dus een hotelstop ingevoerd.

 

 

Een nieuw hotel is alleen nog mogelijk in buurten waar het hotel, door de ontwikkeling van de buurt, nog een meerwaarde kan hebben. Zoals bij IJburg Strandeiland. Daarnaast moet het een uniek en bijzonder hotelconcept zijn en voldoen aan strenge eisen op het gebied van buurtbetrokkenheid, duurzaamheid en sociaal ondernemerschap.

 

 

Het gebruiken van het erfpachtcontract als instrument om de groei van het aantal hotels te stoppen, staat in de notitie Afremmen hotelgroei door inzet erfpachtinstrument. Hierin is onderbouwd welk gemeentelijk belang we hebben om niet mee te werken aan de komst van een hotel. Dat belang is bescherming van de leefbaarheid voor bewoners. De notitie is een aanvulling op het al bestaande overnachtingsbeleid van Amsterdam.