De fusie is een van de voorwaarden die minister Bussemaker en minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen (PvdA) hebben gesteld voor financiële steun aan het Tropenmuseum. In 2011 besloot het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar het museum onder valt, dat het Tropenmuseum geen subsidie meer krijgt. Daardoor dreigde het museum op 1 januari 2014 te moeten sluiten.

Om sluiting te voorkomen adviseerde de Raad voor Cultuur dinsdag dat het museum tot 2017 jaarlijks 5,5 miljoen euro krijgt om de overstap van gesubsidieerd naar ongesubsidieerd museum te kunnen maken. Bussemaker en Ploumen hebben woensdag bekend gemaakt dit advies van de raad te volgen.

Het Tropenmuseum ontvangt in 2014 en 2015 5,5 miljoen euro van het ministerie van Buitenlandse Zaken en in 2016 5,5 miljoen euro van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het museum ontvangt het geld alleen als aan drie voorwaarden wordt voldaan. Het Tropenmuseum moet worden losgemaakt van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT). Daarnaast wordt de collectie van het KIT eigendom van het rijk en moet het museum fuseren met het Leidse en Berg en Dalse museum. "Als niet aan deze voorwaarden wordt voldaan, kan ik de steun niet waarmaken", zei Bussemaker.

De 5,5 miljoen euro waarmee het ministerie OCW in 2016 het Tropenmuseum steunt, komt uit het aankoopfonds voor nieuwe kunstwerken. Het is geen probleem om met dat geld het Tropenmuseum te redden, stelt Bussemaker. "In feite kopen we een nieuwe collectie, doordat de KIT-collectie overgaat naar het Rijk. Daarnaast ligt er nu zoveel kunst in depots, dat het goed is eerst die kunst toegankelijk te maken voordat er nieuwe kunst wordt gekocht."

Of het museum na de fusie met het Museum voor Volkenskunde en het Afrikamuseum in Amsterdam gevestigd blijft, is onder meer aan de gemeente Amsterdam. "Mijn taak is het de collectie van het Tropenmuseum te beschermen", zei Bussemaker. Wat er met het gebouw aan de Linnaeusstraat gebeurt, weet zij dan ook niet.

Als het Tropenmuseum voldoet aan de drie voorwaarden die de ministers hebben gesteld, kan het museum in 2017 meedingen naar een plek in de zogeheten basisinfrastructuur. Deze regeling geeft subsidies aan musea van nationaal belang. Dat wordt misschien nog lastig, omdat er in 2017 waarschijnlijk geen extra geld wordt gereserveerd voor subsidies voor musea.