Interview met Carine Crutzen en Stefan de Walle
“Een tocht door het leven”
Een man en een vrouw, die eerst hun kind verloren, toen zichzelf en vervolgens elkaar. In de aangrijpende voorstelling Gif treffen de twee, gespeeld door topacteurs Carine Crutzen en Stefan de Walle, elkaar weer voor het eerst na 10 jaar. “In het verdriet zijn ze elkaar kwijtgeraakt.”
Een aula van een begraafplaats. Hij en Zij ontmoeten elkaar na tien jaar het overlijden van hun kind weer voor het eerst. Zij heeft contact met hem opgenomen omdat er een herbegrafenis gaat plaatsvinden vanwege gif in de bodem. Hij heeft een nieuw leven opgebouwd en zij kan de gedachte aan een nieuw leven niet verdragen. Ze praten, tasten af, confronteren en zoeken verzoening.
Wat raakt jullie het meest in de voorstelling?
Carine: “Het is niet alleen een voorstelling over verlies, maar ook over relaties. Met heel herkenbare dingen: iets invullen voor de ander, ervan uitgaan dat iemand op een bepaalde manier zal reageren. De opvattingen over leven in dit stuk vind ik ook heel mooi. Hij probeert de zin ervan te vinden en daar vorm aan te geven. Voor haar is het zinloos.”
Stefan: “Hij is negen of tien jaar geleden weggegaan en heeft uiteindelijk een nieuw iemand ontmoet, maar daarvoor was hij ook zoekend in het omgaan met verdriet. Hij kon het alleen niet aanzien dat zijn vrouw zich opsloot in haar verdriet. In het verdriet zijn ze elkaar kwijtgeraakt. De een is afgedwaald in haarzelf, de ander is ervoor weggerend.”
Carine: “De tragiek is dat ze niet in staat zijn om elkaar daaruit te helpen. Omdat ze nou eenmaal verschillende karakters hebben, die op een andere manier lijden proberen te verwerken.”
Stefan: “En daar vervolgens gefrustreerd over zijn: laat mij nou toe in jouw verdriet! Hij begrijpt haar niet en zij hem niet. Blijkbaar is dat nog steeds het belangrijkst in het leven: elkaar begrijpen.”
Lukt dat gedurende hun ontmoeting?
Carine: “Uiteindelijk zijn ze wel in staat om bij elkaar te zijn met hun eigen verhalen en herinneringen, maar toch samen. Dat vind ik mooi, het heeft iets louterends.”
Stefan: “De man zegt ook: ‘Vind je het niet raar dat we hier nu voor het eerst samen over praten?’ Het stuk, geschreven door Lot Vekemans, zit meesterlijk in elkaar: het zijn mensen die enorm van elkaar zijn afgedreven, maar tegelijkertijd hyperdicht bij elkaar staan. Ze zijn heel gevoelig over een woordje of uitdrukking. Die prikkeligheid verdwijnt gaandeweg naar het einde toe.”
Carine: “Dan voel je ook de liefde weer.”
Hoe is het om zo’n emotioneel stuk te spelen?
Carine: “Bij elk stuk dat je speelt, leg je er iets van jezelf in. Je schudt het niet zo even uit je mouw, de concentratie ligt hoog. Je gaat iets door. Maar het is geen privé leed, je weet heel goed wat je aan het doen bent.”
Stefan: “Spelen is nooit therapeutisch, maar je spreekt wel emoties en emotionele herinneringen in jezelf aan. Je voelt je ook met een onderwerp als dit verantwoordelijk.”
Carine: “Voordat de repetities begonnen hebben we elkaar ontmoet in Frankrijk en voorgenomen om vooruit te leren. Dat werkt heel prettig als je de tekst al kent. Die bestaat uit hele kleine zinnetjes. Als je praat denk je: het is normale taal. Maar het staat er heel precies.”
Stefan: “Dit is een emotioneel stuk, waarin je je op de millimeter uitdrukt, wikt en weegt. We maken het echt samen, ook met regisseur Johan Doesberg. Dat voelt heel goed.”
Waarom is het zo belangrijk om dit verhaal te vertellen?
Stefan: “Het gaat over verlies. Dat maken we allemaal mee, op wat voor manier dan ook. Een stuk als dit kan heel troostrijk zijn. Daarom kijken we ook naar films en televisie en gaan we naar theater. Om jezelf te spiegelen aan de situatie waar een personage zich in bevindt. Om iemand een schurk te vinden, een zielenpoot of om met iemand mee te voelen. Dat kan met dit stuk heel erg. Het is niet alleen zielig. Het gaat over hoe mensen met elkaar omgaan.”
Carine: “Daarom is het ook zo mooi, omdat het over rouw gaat en zij daar verschillend in staan. Je kunt denken: ik lijk meer op de vrouw of op de man. Maar je ziet ook de tekortkomingen van beide kanten en het geploeter. Het is mooi om te kijken naar mensen die ook maar wat proberen. Ze zijn soms heel kinderachtig.”
Stefan: “Of lichtgeraakt.”
Carine: “Alle menselijke eigenschappen en emoties komen voorbij. Je maakt als publiek iets mee, omdat je dat ook allemaal herkent. Een tocht door een leven.”