“In mijn tijd vonden we een mooi klimtoestel helemaal fantastisch”, zegt manager leisure Jaap van Putten (53) van Yalp. “Nu zie je dat kinderen, nadat ze er een paar keer op zijn geklommen, hun interesse verliezen.’’ Om kinderen en jongeren te stimuleren buiten te spelen, is meer nodig. Neem het jongetje dat altijd binnen op zijn FIFA speelt. “Dat gedrag hoef je niet af te kraken omdat het ongezond is. Het hoort bij deze tijd”, zegt Van Putten. “Je kunt het juist gebruiken.” Want dit jongetje zal waarschijnlijk ook fan zijn van de Sutu, de interactieve voetbalmuur.

E-voetballers in beweging krijgen met Heracles

Het verklaart ook de samenwerking die Yalp onlangs is aangegaan met voetbalclub Heracles Almelo. “Wij zijn sponsor en e-sport supplier.” Heracles is erg actief als e-sportclub en enthousiast over de interactieve voetbalmuur Sutu. “Ook een soort e-sport”, verklaart Van Putten. “Maar dan kom je wel in beweging. Dat past natuurlijk goed bij een voetbalclub.” Want hoewel je FIFA zittend speelt, is fysieke fitheid belangrijk om een goede e-speler te zijn, zegt hij.

Er is niets mis met klimmen in bomen of op speeltoestellen, vindt de manager, maar het prikkelt lang niet alle kinderen om buiten te gaan spelen. Uit onderzoek van TNS Nipo in 2018 in opdracht van Jantje Beton blijkt dat kinderen ‘dramatisch’ minder buiten spelen dan hun ouders of grootouders. Drie op de tien kinderen spelen nooit, of slechts een keer per week, buiten. In 2013 speelde nog 20 procent van de kinderen iedere dag buiten. In 2018 was dat 14 procent. Kinderen geven als reden aan dat zij speelplekken saai vinden (39 procent) of dat zij liever binnen spelen (39 procent). Bijna driekwart van de ondervraagde kinderen zegt vaker buiten te zullen spelen als er meer spannende plekken zijn.

‘Kinderen groeien op met social media en een tablet’

Van Putten: “Kinderen groeien op met social media en een tablet. Interactief spelen is daarom heel populair. Maar hoe krijg je deze kinderen weer naar buiten? Door diezelfde triggers, zoals het wedstrijdelement bij gaming, ook buiten in te zetten zodat kinderen weer in bewegen komen.” Bij de Sutu bijvoorbeeld kunnen voetballers uit de hele wereld hun scores met elkaar vergelijken. Yalp ontwikkelde ook een app waarop spelers hun scores bij kunt houden. Om verveling te voorkomen is het vervolgens mogelijk om steeds nieuwe spellen toe te voegen aan de interactieve toestellen. “Daarbij spelen we in op de actualiteit. Bij koningsdag hebben we bijvoorbeeld een speciaal spel, maar ook met kerst of als er een WK is.”

Binnen spelen de kinderen dus met technologie en interactieve media en buiten ook. Belemmert dat de creativiteit niet? “Nee, daar letten wij bewust op”, zegt Van Putten. “Zo hebben onze toestellen geen beeldscherm en geven zij geen commando’s. De kinderen kunnen zelf hun regels bedenken. Interactief spelen hoort bij deze tijd. De ouders die nu kinderen krijgen zijn zelf ook opgegroeid met tablets en interactieve media.”

Betalen om te spelen als een outdoor sportschool

Yalp levert zowel reguliere als interactieve speeltoestellen. “Maar de verkoop van het aantal interactieve toestellen stijgt.” De toestellen staan op schoolpleinen, op campings en vakantieparken, op speelveldjes en, nog vrij nieuw, bij Pay for Play. Dat laatste is vooral in China heel populair. Tegen betaling kan je spelen op een van de toestellen. “In Nederland moeten we nog wennen dat we moeten betalen voor attracties. Het is net zoiets als betalen voor de deelauto of de deelfiets.” De manager verwacht dat dit concept in de toekomst ook in Nederland populair zal worden. Bijvoorbeeld bij recreatieparken. “Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen”, zegt Van Putten. “Als een soort outdoor sportschool, waarbij je je vorderingen kunt vergelijken met sporters over de hele wereld.”

Vooral op speelveldjes staan veel toestellen van het bedrijf. “Daar zijn ze ook geschikt voor”, zegt Van Putten. “Alles kan natuurlijk kapot, maar we hebben de toestellen zo stevig gemaakt, dat je daar flink je best voor moet doen.” En er is nog een voordeel; de interactieve speeltoestellen maken ‘inclusief spelen’ mogelijk. Dat betekent dat ook minder-valide kinderen gewoon mee kunnen doen. “Het toestel is ook geschikt voor slechtziende, autistische of dove kinderen en voor kinderen in een rolstoel. Dat is voor gemeenten een belangrijke voorwaarde.” Een fijne speelplek zorgt er niet alleen voor dat kinderen meer buiten gaan spelen, het levert ook sociale cohesie op in de buurt, zegt Van Putten. “Zeker in steden, waar vaak weinig ruimte over is, is het belangrijk om het kleine aantal vierkante meters zo aantrekkelijk mogelijk in te richten zodat het mensen uitdaagt om naar buiten te komen, elkaar te ontmoeten en te bewegen.”

Spelen tijdens het winkelen

Een nieuwe plek, waar steeds meer speeltoestellen worden geplaatst zijn winkelcentra. “De grotere centra willen meer beleving aanbieden aan hun klanten”, zegt Van Putten. “Als het gezin dan komt winkelen, kunnen de kinderen indoor spelen en de ouders rustig shoppen.’’ Maar ook in winkels wordt gebruik gemaakt van de toestellen van Yalp. Zo heeft het bedrijf een contract met Adidas. “In flagstores wereldwijd staat onze interactieve voetbalmuur. Klanten kunnen hier hun voetbalschoenen testen voordat zij deze kopen.” De verkoop neemt daardoor toe, zegt Van Putten. “En het is natuurlijk gewoon een leuke ervaring voor de klanten.”

Het eerste interactieve toestel van Yalp, een soort boog, met daaronder een vloer met cijfers, is ontworpen in 2007 door Rob Tuitert. De Sona, zoals de boog wordt genoemd, is zijn afstudeerproject van de studie Industrieel Ontwerp aan de TU Delft. Het idee voor zijn ontwerp krijgt Tuitert als hij ‘The Lord of the Rings’ ziet waar een magische poort in voorkomt. Dertien jaar later is de Sona nog steeds een van de populairste toestellen. De interactieve voetbalmuur, de Sutu, is eveneens een ‘bestseller’. Dit toestel was te zien in het tv-programma De Eretribune van Fox Sport. Het bedrijf heeft 65 medewerkers en maakt sinds kort deel uit van het Finse Lappset Group, een bedrijf gespecialiseerd in sport- en speeltoestellen.

‘De recreatie is momenteel booming’

Daardoor is het nu ook mogelijk om op maat gemaakte speelplaatsen te leveren in vrijwel alle denkbare thema’s. Het levert veel verzoeken op. Bijvoorbeeld van hotels, vakantieparken en een groeiend aantal Family Entertainment Centers.  “De recreatie is momenteel booming”, zegt Van Putten. “Dag- en attractieparken proberen met een bepaalde beleving zich te onderscheiden van andere parken.” Dat gebeurt bijvoorbeeld door een bijzondere thematische speelplek te creëren. ‘’Bijvoorbeeld een uitgebreide speelplek in het thema van Peter Rabbit of Peppa Big.” Binnen dit thema passen zowel reguliere als interactieve toestellen.

"We schrijven een businessmodel rond de vraag van de klant. Bijvoorbeeld van een horeca-ondernemer die meer klanten wil trekken. Welk entertainment heeft hij of zij dan nodig om meer kinderen en dus ook ouders binnen te krijgen?” Bij het ontwerp van deze gethematiseerde speelplekken kijkt Yalp voor inspiratie ook naar de ‘Geest van de plek’. “Bijvoorbeeld als daar vroeger een kasteel heeft gestaan of een Romeinse nederzetting, dan gebruiken we dat in ons ontwerp.”

Door: Marjolein Kooyman / Nationale Recreatiegids