Het toerisme ligt stil: hoe gaat het met hotelscholen?
Door
Redactie Nationale recreatiegids
48 min
[xx]km
Het toerisme ligt stil: hoe gaat het met hotelscholen?
De toeristische sector heeft een flinke klap gekregen door de coronacrisis. Ook de horeca is hard getroffen. Wat betekent de coronacrisis voor hotelscholen? Zien zij al een terugloop in het aantal aanmeldingen? En hoe zit het met de stages van studenten? We spreken Edu van de Walle, directeur van EuroCollege, en Regine von Stieglitz, voorzitter van het College van Bestuur van Hotelschool The Hague.
Hoe zitten studenten erbij? Wat hebben ze aan? Zit hun haar verzorgd? Ook in digitale lessen hechten docenten van hotelscholen veel waarde aan discipline, mentaliteit en duidelijke regels. “College volgen vanuit je bed was er bij ons niet bij”, lacht directeur van EuroCollege Edu van de Walle. “Iedere les begon met een disciplinecheck. Als studenten onderuitgezakt voor hun laptop zaten, zeiden we er wat van.” Ook de vaste ‘donderdag pakkendag’ werd online voortgezet.
‘Elke crisis is tijdelijk’
EuroCollege is een particuliere mbo- en hbo-school met vestigingen in Rotterdam, Utrecht, Amsterdam en Groningen. Per locatie studeren maximaal 250 studenten, in studierichtingen als International Business & Entrepreneurship, Hospitality & Event Management en International Tourism & Hospitality Management.
Die sectoren zijn hard getroffen door het coronavirus. Naar verwachting daalt het aantal internationale toeristen dit jaar met 70 procent vergeleken met vorig jaar. Dat blijkt uit de jaarcijfers van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). Herstel wordt pas in 2024 verwacht.
Toch is Van de Walle optimistisch. “Elke crisis is tijdelijk”, stelt hij. “We hebben meerdere zware momenten meegemaakt. De oliecrisis, het SARS-virus, de kredietcrisis. En de geschiedenis leert dat het toerisme altijd weer aantrekt.” Nu scheelt het wel dat de toerisme-opleiding aan EuroCollege zich vooral richt op luxe reizen, niet op het massatoerisme. Denk aan een kleinschalige safari in Afrika. Zulke exclusieve reizen worden volgens Van de Walle nog georganiseerd. Al zijn cruisevakanties nu ook lastig.
Geen terugloop in aanmeldingen
Een terugloop in aanmeldingen voor opleidingen aan EuroCollege is er vooralsnog niet. “Wel merken we dat studenten langer doen over het nemen van een besluit”, noemt de directeur. “De open avonden konden niet doorgaan, dus het is moeilijker om een goed beeld van opleidingen te krijgen.” EuroCollege is een kleine school, dat trekt potentiële studenten wellicht sneller over de streep. “Door onze kleine klassen kunnen we inmiddels weer volledig fysiek onderwijs geven.”
Ook Hotelschool The Hague ziet het aantal aanmeldingen nog niet teruglopen. Wat voorzitter Regine von Stieglitz wel merkt: internationale studenten zijn lastiger over te halen om naar Nederland te komen. Ons land staat er momenteel slecht voor qua coronabesmettingen. “Ook kunnen we niet meer zelf naar het buitenland reizen om scholen te bezoeken”, legt Von Stieglitz uit. “Selectiedagen vinden online plaats. Dat maakt het oriënteren moeilijk.”
Minder internationale studenten
In verhouding begonnen afgelopen september dus meer Nederlanders aan de opleiding dan in voorgaande jaren. Dat komt ook omdat de hotelschool veel internationale studenten zelf heeft geadviseerd pas in februari te beginnen.
“Toen hadden we nog hoop dat er dan een vaccin zou zijn”, verklaart de voorzitter. “Veel aankomende internationale studenten maken zich zorgen. Kunnen ze wel komen? We houden de situatie in de gaten en hebben intensief contact.”
Onderzoek voor de branche
Hotelschool The Hague bestaat al sinds 1929 en heeft dus nauwe banden met de industrie. “We leven enorm mee met de toerisme- en horecasector”, zegt Von Stieglitz ernstig. “Zelf voelen we de onzekerheid gelukkig iets minder, omdat we aan de educatiekant van de sector zitten. Maar we leiden wel personeel op voor die industrie en werken dus veel samen.”
De hotelschool probeert restaurants en hotels zoveel mogelijk te helpen. Bijvoorbeeld met onderzoek. “In ons eigen Research Centre houden vierdejaarsstudenten zich bezig met vragen als: Hoe kan de horeca omgaan met deze onzekere toekomst? Wat zijn de consequenties voor de industrie op de lange termijn? De bevindingen publiceren we.”
Docenten besteden in de lesstof veel aandacht aan corona. Thema’s waar studenten momenteel onderzoek naar doen, zijn bijvoorbeeld: Coping Strategies of Restaurants en Transforming Restaurants and Take-Aways. Onderzoeken worden weer gebruikt in de lessen. Dat gaat ook over praktische vragen. Hoe kook je op anderhalve meter afstand? Hoe blijf je met al die beperkingen toch gastvrij?
Ervaringen van docenten uit bedrijfsleven
De lesstof van EuroCollege is niet aangepast door corona. Indirect wordt wel aandacht besteed aan het virus. “De meeste docenten komen uit het bedrijfsleven”, vertelt Van de Walle. “Zij nemen hun eigen ervaringen mee in de lessen. Ze vertellen wat zo’n crisis kan doen met de industrie. En wat je er van leert.” Dat vinden studenten fijn, merkt de directeur. “Het geeft ze perspectief. Ze weten: ook met onze sector komt het goed.”
Aan het evenementenprogramma heeft EuroCollege wel wat lesstof toegevoegd, over online evenementen. Want conferenties, webinars en beurzen vinden massaal digitaal plaats. En dat zal nog wel even zo blijven.
Minder stages in het buitenland
En hoe zit het met stages? Van de Walle: “Tijdens de intelligente lockdown vielen die stil. Maar na een maand konden onze studenten alweer bij veel hotels en restaurants terecht. We leiden onze studenten op tot stevige persoonlijkheden die van aanpakken weten. Of ze nu in het toerisme werken, in de evenementensector of in de horeca. In moeilijke tijden kunnen bedrijven zulke types goed gebruiken.”
Maar stages in het buitenland waren dit jaar lastig, geeft Van de Walle toe. “Landen zijn toch wat terughoudender.” Hotelschool The Hague ondervond hetzelfde. “Vooral Aziatische landen willen liever geen Nederlanders ontvangen”, stelt Von Stieglitz. “In september zijn een aantal studenten wel naar het buitenland gegaan, vooral binnen Europa.” Studenten die afgelopen februari stage moesten lopen, hebben grotendeels vervangende opdrachten gedaan.
“Al sinds maart moeten we continu met nieuwe oplossingen komen”, vertelt Von Stieglitz. “Net als iedereen. Toen de eerste maatregelen aangekondigd werden, was al ons onderwijs binnen 24 uur digitaal. Daar ben ik trots op.”
Online koken en bedienen
De hotelschool heeft twee eigen hotels en zes restaurants. Hier leren eerste- en tweedejaarsstudenten alles over koken, bedienen, receptiewerk en interactie met gasten. De tweedejaars geven leiding aan de eerstejaars en brengen zo hun managementskills in de praktijk. Hoe doe je dat online? Von Stieglitz: “Ook het koken en bedienen oefenden we gewoon digitaal. Dan keek de docent via het scherm mee.” De hotelschool werkt altijd met kleine groepen, dat maakte het makkelijker.
Normaal gesproken nodigen studenten hun ouders altijd een keer uit op campus. Ouders worden in de watten gelegd met lekker eten en drinken. “Nu hebben we gezamenlijk een menu ontworpen, dat de studenten thuis kookten voor hun ouders. Ze filmden hoe ze hun ouders bedienden. In alle landen op hetzelfde moment. Heel bijzonder.”
Een fantastische oplossing, vond de voorzitter, maar een alternatief is het niet. “Fysiek onderwijs is zo belangrijk. We leiden jongvolwassenen op. Zij moeten onder leeftijdsgenoten zijn. Van het studentenleven genieten. Bovendien kun je de ervaring van in een keuken staan met een team niet online nabootsen.” Sinds september geeft de hotelschool dus ook weer deels op campus les.
Ook op EuroCollege wordt weer fysiek les gegeven. In de gangen dragen leerlingen een mondkapje, dat af mag als ze op hun stoel zitten. Hoe Van de Walle het online lesgeven ervaren heeft? “Dat ging best soepel. Binnen drie dagen was alles online. Nu werken wij wel wat anders dan de meeste scholen. Onze leerlingen volgen hele dagen les en moeten enorm veel boeken lezen. Daardoor zijn ze minder afhankelijk van technologische devices. En van ons. Ze konden zelfstandig doorstuderen.”
Flexibel en oplossingsgericht zijn
De coronacrisis heeft ook zeker positieve effecten op de hotelscholen. “Van studenten tot bestuursleden: we moeten allemaal ontzettend flexibel zijn. In veel vakken komt flexibility management aan bod. Ook oefenen ze in het omgaan met onbekende situaties en wordt gefocust op hun doorzettingsvermogen. Dat alles leren studenten nu wel in de praktijk!”, lacht Von Stieglitz.
“Ook stimuleren we studenten om in nieuwe, toekomstbestendige concepten te denken. Samen moeten we zorgen voor de planeet. En de toerisme- en horecasector op een sociaal verantwoorde en duurzame manier inrichten.”
Ook Van de Walle vindt dat je veel kunt leren van een crisis. “Onze studenten kunnen de vaardigheden die wij ze meegeven, meteen inzetten. We leren ze te denken als ondernemers. En die krijgen nu eenmaal tegenslagen. Dus moeten ze relativeren, in oplossingen denken en snel schakelen.”
Voor het vak Succes leest elke student op EuroCollege bijvoorbeeld biografieën van succesvolle mensen. Hoe denken zij? En hoe gaan zij om met tegenslagen? “Over het algemeen blijven succesvolle mensen doelgericht en positief”, verklapt Van de Walle. “En dat zie ik ook bij onze studenten. Ondanks alles vind ik ze nog steeds optimistisch en nuchter.”
Door: Nationale Recreatiegids / Bente Schreurs
