Uit meldingen van inwoners, natuurorganisaties en gemeentelijke handhavers blijkt dat het verzamelen niet beperkt blijft tot recreatief wildplukken. De gemeente spreekt van georganiseerde grootschaligheid, waarbij materiaal in busjes wordt geladen ten behoeve van handel, soms zelfs internationaal. Er zijn situaties aangetroffen waarin grote hoeveelheden – soms honderden kilo’s – tamme kastanjes of andere bosproducten werden afgevoerd.

Tot op heden was optreden lastig, doordat een juridische basis ontbrak. Met een nieuw gemeentelijk verbod wil Apeldoorn daar verandering in brengen. De nieuwe regeling verbiedt het uitsteken of verwijderen van planten, paddenstoelen, zaden, vruchten en dood hout. Zelfs het bezit van dit materiaal in de openbare ruimte valt onder het verbod. De strafmaat wordt bepaald door het Openbaar Ministerie.

De gemeente erkent dat de handhavingscapaciteit beperkt is, maar ziet de nieuwe regel vooral als een belangrijk juridisch instrument. Bij constateringen op heterdaad hebben buitengewoon opsporingsambtenaren nu de mogelijkheid om daadwerkelijk in te grijpen.

Volgens de gemeente raakt de natuur in en rond Apeldoorn op meerdere manieren verstoord door deze praktijken. Natuurlijke elementen zoals bessen en noten vormen voedsel voor dieren, en dood hout speelt een essentiële rol in de ontwikkeling van de bodem en de biodiversiteit. Het structureel verwijderen van dit materiaal verstoort die balans. Ook paddenstoelen verdwijnen sneller uit het bos, met name goed herkenbare eetbare soorten zoals de cantharel.

Daarnaast wordt de schade vergroot doordat mensen buiten paden lopen of met gereedschap – zoals harken – op zoek gaan naar oogstbare producten. Dit leidt tot schade aan planten, struiken en jonge boompjes.

Om kleinschalige, recreatieve vormen van wildplukken niet volledig uit te sluiten, blijft het toegestaan om kleine hoeveelheden – niet meer dan in één of twee handen – mee te nemen. Met deze norm wil de gemeente een balans vinden tussen natuurbeleving en natuurbehoud.

Apeldoorn sluit hiermee aan bij andere natuurbeheerders zoals Natuurmonumenten, die wildplukken al eerder verboden op hun terreinen. Door dergelijke verboden verschuift het probleem nu richting gemeentelijke, openbaar toegankelijke natuurgebieden. Ook het delen van waarnemingen via natuur-apps of sociale media speelt hierin een rol, omdat deze locaties aantrekkelijk maken voor doelgerichte ‘oogsttochten’.

De gemeenteraad buigt zich binnenkort over het voorstel. Indien goedgekeurd, treedt het lokale verbod spoedig in werking.